Άρθρο του Νότη Μαριά στην KontraNews της Κυριακής 5.4.2015
Σχεδόν τριπλάσιο του παγκόσμιου ΑΕΠ εκτιμάται ότι είναι το συνολικό παγκόσμιο χρέος, ενώ μόνο την τελευταία επταετία το παγκόσμιο χρέος έχει αυξηθεί κατά 57 τρις δολάρια, σύμφωνα με μελέτη του «McKinsey Global Institute».
Πιο συγκεκριμένα, το παγκόσμιο χρέος, το οποίο αυξήθηκε ραγδαία από την αμερικανική κρίση του 2008 και επεκτάθηκε στη συνέχεια σαν τσουνάμι στις περισσότερες χώρες του κόσμου, έχει φτάσει τα 199 τρις δολάρια και ισοδυναμεί με 286% του παγκόσμιου ΑΕΠ. Ο υπερχρεωμένος χρηματοπιστωτικός κλάδος τότε διασώθηκε από τις κυβερνήσεις με συνέπεια τα κρατικά χρέη να εκτοξευτούν στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων 50 ετών.
Στις ανεπτυγμένες οικονομίες τα υψηλά ποσοστά χρέους ανέκοψαν την ανάπτυξη ενώ στις αναπτυσσόμενες αποτελούν τροχοπέδη για το μέλλον τους. Για ορισμένες υπερχρεωμένες χώρες είναι πλέον τόσο δύσκολη η αποπληρωμή του χρέους τους, ώστε χρειάζεται να βρεθούν νέοι τρόποι απομείωσης των χρεών, στους οποίους περιλαμβάνεται βεβαίως και η γενναία διαγραφή τους.
Προς την κατεύθυνση αυτή, ιστορικό θεωρείται το Ψήφισμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ για την καθιέρωση ενός πολυμερούς νομικού πλαισίου για διαδικασίες αναδιάρθρωσης του κρατικού χρέους των αναπτυσσόμενων χωρών. Το σημαντικό αυτό Ψήφισμα “Towards the establishment of a multilateral legal framework for sovereign debt restructuring processes” (A/68/L.57/Rev.1), το οποίο υιοθετήθηκε στις 9 Σεπτεμβρίου 2014 από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ με συντριπτική πλειοψηφία (124 ψήφοι υπέρ, 11 κατά και 41 αποχές), τονίζει την ιδιαίτερη σημασία της έγκαιρης, αποτελεσματικής, ολοκληρωμένης και βιώσιμης λύσης στα προβλήματα χρέους των αναπτυσσόμενων χωρών, προκειμένου να προωθηθεί η παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη χωρίς αποκλεισμούς και ζητά την εντατικοποίηση των προσπαθειών για την πρόληψη των κρίσεων χρέους και τη λήψη μέτρων κατά των διαφόρων κερδοσκοπικών κεφαλαίων (hedge funds), προκειμένου να δημιουργηθεί μια νέα δυναμική ώστε τα ζητήματα του κρατικού χρέους να επιλύονται πολιτικά και τα κράτη να μην αντιμετωπίζονται από τους διεθνείς πιστωτές ως επιχειρήσεις.
Σε Ερώτηση που κατέθεσα στις 12-09-2014 στην Ευρωβουλή ζήτησα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εκθέσει τη θέση της σε σχέση με το εν λόγω Ψήφισμα, με δεδομένες τις σημαντικές διεθνείς εξωτερικές σχέσεις της Ε.Ε. με πολλές χώρες που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του εν λόγω Ψηφίσματος. Ο Επίτροπος κ. Κατάινεν απαντώντας επισήμανε ότι η Επιτροπή «λαμβάνει υπόψη το ψήφισμα του ΟΗΕ και θεωρεί ότι το θέμα του οποίου άπτεται είναι σημαντικό. Οι εμπειρίες από τις πρόσφατες υποθέσεις αναδιάρθρωσης δείχνουν ορισμένες αδυναμίες στο ισχύον παγκόσμιο θεσμικό και νομικό πλαίσιο για την αναδιάρθρωση του δημόσιου χρέους». « Με το δεδομένο αυτό», συνέχισε ο κ. Κατάινεν, «εδώ και περισσότερο από ένα έτος τα κράτη μέλη της Ε.Ε. συμμετέχουν σε μια συνολική αναθεώρηση του εν λόγω παγκόσμιου πλαισίου από κοινού με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Οι σχετικές εργασίες βρίσκονται ακόμα σε εξέλιξη». Και ο κ. Κατάινεν κατέληξε ότι «η Επιτροπή έχει αναλάβει ενεργό ρόλο στον συντονισμό μιας κοινής θέσης μεταξύ των κρατών μελών της Ε.Ε. σε αυτές τις συζητήσεις. Η Ε.Ε. θα εξακολουθήσει να συμμετέχει ενεργά στις συζητήσεις που διεξάγονται στο πλαίσιο του ΔΝΤ».
Στη συνέχεια είχαμε την ευκαιρία να θέσουμε στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις 11-03-2015 το ζήτημα της διαγραφής του επονείδιστου χρέους για τις χώρες της Δυτικής Αφρικής, που χτυπήθηκαν από τον ιό Έμπολα. Το βασικό πρόβλημα που επιτείνει τις αδυναμίες αντιμετώπισης του Έμπολα στη Δυτική Αφρική είναι η διάλυση των δομών υγείας λόγω των απαιτήσεων των διεθνών δανειστών και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ). Επομένως για την ανόρθωση της οικονομίας των εν λόγω χωρών και την εξάλειψη του ιού Έμπολα απαιτείται η διαγραφή του επονείδιστου χρέους των χωρών αυτών.
Επίσης, ανάλογο ζήτημα τέθηκε από την πλευρά μας στην ίδια συνεδρίαση της Ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και για το Μάλι, με αφορμή την υπογραφή της προκαταρκτικής συμφωνίας για τον τερματισμό των συγκρούσεων με τους αντάρτες, εξέλιξη ιδιαίτερα σημαντική για την πολιτική και οικονομική ανασυγκρότηση της χώρας αυτής. Όμως το Μάλι δεν μπορεί να επιλύσει τα σημαντικά οικονομικά του προβλήματα όσο διαρκεί η υπερχρέωσή του στους δανειστές. Γι’ αυτό θα πρέπει να διαγραφεί το επονείδιστο χρέος της χώρας αυτής προς τους ξένους δανειστές.
Τέλος, θα πρέπει να επισημανθεί ότι οι Αρχές σε σχέση με την αναδιάρθρωση των κρατικών χρεών που θέτει το εν λόγω Ψήφισμα της Γ.Σ. του ΟΗΕ, θα μπορούσαν στο μέλλον να αξιοποιηθούν από τις αναπτυγμένες οικονομίες, και ειδικότερα από την Ελλάδα για τη διαγραφή του επονείδιστου χρέους, όπως ήδη αναλύσαμε σε άρθρο μας στην Κontra News στις 29-03-2015.
