Καθώς βαθαίνει καθημερινά η υπερχρέωση της χώρας και μαζί τα κοινωνικά και πολιτικά αδιέξοδα στα οποία μας έχει οδηγήσει η συνταγή της τρόικας, καθίσταται πλέον εμφανές ότι η έξοδος από το Μνημόνιο μπορεί να γίνει μόνο με την ανάληψη μεγάλων πολιτικών πρωτοβουλιών.
«Δεν πληρώνω, δεν πληρώνω»
Μία από αυτές είναι η συστηματική και αποτελεσματική διεκδίκηση των πολεμικών επανορθώσεων και του αναγκαστικού κατοχικού δανείου από τη Γερμανία που, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις που προέρχονται από το «Εθνικό Συμβούλιο Διεκδίκησης των οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα», με επικεφαλής τον Μανώλη Γλέζο, τον Ευάγγελο Μαχαίρα, τον Γεώργιο Αλέξανδρο Μαγκάκη, τον Βασίλη Καρκούλια κ.ά., ξεπερνούν, σε σημερινή αξία, τα 162 δις ευρώ χωρίς τους τόκους.
Το βασικό αυτό αίτημα του απανταχού ελληνισμού προβάλλεται κυρίως για λόγους ηθικής τάξεως και συνδυάζεται με τη συνακόλουθη άρνηση πληρωμής κάθε οφειλής της χώρας μας προς τις γερμανικές τράπεζες και το γερμανικό Δημόσιο που πηγάζει από το ελληνικό δημόσιο χρέος. Ταυτόχρονα, σύσσωμη η ελληνική κοινή γνώμη απαιτεί από την κυβέρνηση να ασκήσει μέχρι τις 14 Ιανουαρίου 2011 σχετική δικαστική παρέμβαση ενώπιον του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης υπέρ της Ιταλίας με σκοπό την απόρριψη της γερμανικής προσφυγής και τη δικαίωση των θυμάτων του Διστόμου.
Η Μαύρη Βίβλος της Κατοχής
Σύμφωνα με το βιβλίο Η Μαύρη Βίβλος της Κατοχής (Αθήνα 2006), που έχει εκδώσει το Εθνικό Συμβούλιο για τη διεκδίκηση των οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα, τα θύματα και οι απώλειες της χώρας μας από τους Γερμανούς κατά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο περιγράφονται στον Πίνακα 1.
Οι γερμανικές οφειλές προς την Ελλάδα
Οι γερμανικές οφειλές προς τη χώρα μας προέρχονται από:
1) Την υποχρέωση καταβολής του υπολοίπου των Επανορθώσεων από τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
2) Αποζημιώσεις λόγω της απώλειας κυρίως σκαφών (βομβαρδισμοί, τορπιλισμοί, βυθίσεις, αιχμαλωσία) κατά την περίοδο ουδετερότητας της Ελλάδας στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, πριν την επίθεση Ιταλίας και Γερμανίας εναντίον μας.
3) Την επιστροφή του αναγκαστικού κατοχικού δανείου.
4) Τις Επανορθώσεις που αναγνωρίστηκαν από τη Διάσκεψη Ειρήνης των Παρισίων (1946) να μας καταβάλει η Γερμανία για τις ζημίες που προξένησε στην ελληνική οικονομία.
5) Από την καταβολή αποζημιώσεων στα θύματα των θηριωδιών του γερμανικού στρατού κατοχής, όπως είναι η περίπτωση του Διστόμου κ.λπ.
Το ελληνικό δημόσιο χρέος
Σύμφωνα με στοιχεία του ΔΝΤ (Έκθεση 10/110, 5 Μαΐου 2010, σελ. 125) πριν από το Μνημόνιο το συνολικό χρέος (δημόσιο και ιδιωτικό) της χώρας μας παρουσιάζεται στον Πίνακα 2.
Με βάση τα στοιχεία της παραπάνω Έκθεσης 10/110 του ΔΝΤ, το ελληνικό δημόσιο χρέος παρουσιάζεται στον Πίνακα 3.
Το μέσο επιτόκιο δανεισμού της χώρας κατά το πρώτο τρίμηνο του 2010 διαμορφώθηκε σε 6,2% (Η Ναυτεμπορική, 18/8/2010, σελ. 5), ενώ το 2009 ήταν 4,1%, το 2008 ήταν 4,7% και το 2005 ήταν μόλις 3,2%.
Τα ποσά που θα καταβάλλει η χώρα μας με βάση την ίδια Έκθεση στα επόμενα χρόνια για τόκους παρουσιάζεται στον Πίνακα 4.
Κατά το ΔΝΤ (Έκθεση 10/110, σελ. 127), ενώ το 2004 οι ξένοι δανειστές κατείχαν το 70% του ελληνικού χρέους, το 2009 το ποσοστό αυτό έχει φτάσει στο 80%.
Ταυτόχρονα, στα τέλη του 2009 ένα μεγάλο μέρος του δημόσιου χρέους, περί τα 150 δις ευρώ, κατείχαν ξένες τράπεζες κυρίως ευρωπαϊκές, και συγκεκριμένα το 36% το κατείχαν γαλλικές τράπεζες, το 32% άλλες ευρωπαϊκές τράπεζες, το 21% γερμανικές τράπεζες και το 11% μη ευρωπαϊκές τράπεζες. Ειδικότερα, οι γερμανικές τράπεζες είχαν τότε στην κατοχή τους ελληνικά κρατικά ομόλογα αξίας τουλάχιστον 31,5 δις ευρώ.
Αν λάβει κανείς υπόψη ότι από το δάνειο της Ευρωζώνης, ύψους 80 δις ευρώ, 22,3 δις ευρώ θα μας χορηγηθούν από τους Γερμανούς, τότε το συνολικό δημόσιο χρέος προς τις γερμανικές τράπεζες για τις παραπάνω αιτίες ανέρχεται σε 53,8 δις ευρώ. Στα ποσά αυτά θα πρέπει να προστεθούν και τα ποσά που οφείλουν στις γερμανικές τράπεζες οι διάφορες ελληνικές τράπεζες, που αποτελούν επίσης δανειστές του Ελληνικού Δημοσίου.
Είναι λοιπόν εύλογο από ελληνικής πλευράς να διακηρυχθεί προς το Βερολίνο ότι το ποσό που έμμεσα ή άμεσα οφείλει η χώρα μας προς τη Γερμανία δεν πρόκειται να καταβληθεί μέχρις ότου η Γερμανία εξοφλήσει πλήρως και ολοσχερώς τις παραπάνω οφειλές της, ύψους 162 δις ευρώ (χωρίς τους τόκους).
Να εγγραφεί το γερμανικό χρέος στον κρατικό προϋπολογισμό
Δεν θα πρέπει να μας διαφεύγει ότι στις 13 Δεκεμβρίου 2010 στη Βουλή ο υφυπουργός Οικονομικών κ. Σαχινίδης δέχτηκε ότι οι οφειλές του Βερολίνου προς τη χώρα μας ανέρχονται πράγματι σε 162 δις ευρώ, και μάλιστα 108 δις ευρώ από την αποζημίωση που επιδικάστηκε υπέρ της Ελλάδας από τη Διάσκεψη Ειρήνης των Παρισίων για την αποκατάσταση των ζημιών που προκάλεσαν τα ναζιστικά στρατεύματα στην οικονομική υποδομή της χώρας μας και 54 δις ευρώ από το αναγκαστικό κατοχικό δάνειο.
Επομένως, σε πρώτη φάση η κυβέρνηση οφείλει να εγγράψει το «αντίστοιχο γερμανικό χρέος προς την Ελληνική Δημοκρατία» στις ανείσπρακτες οφειλές προς το Ελληνικό Δημόσιο και κατ’ επέκταση στον κρατικό προϋπολογισμό, αφού πρόκειται για άμεσα απαιτητό ληξιπρόθεσμο χρέος. Στη συνέχεια, θα πρέπει δοθεί σχετική εντολή από το υπουργείο Οικονομικών στις υπηρεσίες του να προβούν σε άμεσες ενέργειες για την είσπραξη του εν λόγω ληξιπρόθεσμου γερμανικού χρέους.
Η εγγραφή στον κρατικό προϋπολογισμό του «αντίστοιχου γερμανικού χρέους προς την Ελληνική Δημοκρατία» θα έχει ως αποτέλεσμα ο προϋπολογισμός της χώρας μας να μεταβληθεί σε πλεονασματικό, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την έξοδο της χώρας από τη δημοσιονομική εποπτεία της ΕΕ, την εκπλήρωση των κριτηρίων του Μάαστριχτ, την πιστοληπτική ικανότητα της χώρας, τα spreads κ.λπ.
Ταυτόχρονα, σύμφωνα με τους κανόνες της Eurostat, η Γερμανία θα πρέπει να υποχρεωθεί να εγγράψει το δημόσιο χρέος της προς την Ελλάδα στο δικό της κρατικό προϋπολογισμό κι έτσι να τεθεί πλέον το Βερολίνο στη βάσανο της πιθανής δημοσιονομικής επιτήρησης από την ΕΕ, αφού είναι πλέον σαφές ότι δεν θα εκπληρώνει τα κριτήρια του Μάαστριχτ αλλά ούτε και τους όρους του Συμφώνου Σταθερότητας.
Τα παιχνίδια της τρόικας
Η τρόικα με το Μνημόνιο έχει επιβάλει με ύπουλο τρόπο τη διαγραφή όσων ληξιπρόθεσμων χρεών είναι δήθεν «ανεπίδεκτα εισπράξεως». Για το λόγο αυτό, μάλιστα, έγινε και η σχετική ανεπιτυχής απόπειρα νομοθετικής διαγραφής ανείσπρακτων οφειλών προς το Ελληνικό Δημόσιο ύψους 24 δις ευρώ.
Πρόκειται για ένα ύπουλο παιχνίδι από την πλευρά της τρόικας, διότι με τον τρόπο αυτό θέλει έμμεσα να επιτύχει τη μη εγγραφή στον ελληνικό προϋπολογισμό του γερμανικού χρέους προς την Ελλάδα ως δήθεν «ανεπίδεκτο εισπράξεως».
Για το λόγο αυτό θα πρέπει η ελληνική πλευρά να είναι ιδιαίτερα προσεκτική προκειμένου να μην έχουμε φαινόμενα αντίστοιχα με αυτά του άρθρου 7 της δανειακής σύμβασης Ελλάδας - κρατών Ευρωζώνης, όπου, όπως αναλύσαμε στα «Επίκαιρα», η ελληνική πλευρά παραιτήθηκε (παρανόμως και όλως αντισυνταγματικώς) από την ένσταση συμψηφισμού και την υποβολή ανταπαίτησης για τις γερμανικές αποζημιώσεις.
Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό "Επίκαιρα" στις 13/1/11