EKT και Καπιταλισμός-Καζίνο
Νότης Μαριάς, Ευρωβουλευτής-Αντιπρόεδρος της Ομάδας των Ευρωπαίων Αντιφεντεραλιστών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, Καθηγητής Θεσμών της Ε.Ε. στο Πανεπιστήμιο Κρήτης
Ο ρόλος της ΕΚΤ ως πυλώνας του παγκόσμιου συστήματος καπιταλισμού-καζίνο αναδείχθηκε εκ μέρους μας για άλλη μια φορά στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (Ε.Κ.) κατά τη συζήτηση που έλαβε χώρα τη Δευτέρα 3/11/ με αφορμή την εξέταση της ετήσιας έκθεσης της ΕΚΤ για το 2013 στο πλαίσιο της Επιτροπής Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής του Ε.Κ.
Έτσι ως «σκιώδης» εισηγητής εκ μέρους των Ευρωπαίων Αντιφεντεραλιστών επισήμανα ότι σε μια σημαντική φάση για την πορεία της Ελλάδας και των υπολοίπων χωρών του ευρωπαϊκού νότου η ΕΚΤ συνεχίζει να κερδοσκοπεί σε βάρος των λαών της ευρωπαϊκής περιφέρειας στηρίζοντας ταυτόχρονα την τραπεζοκρατία.
Έτσι ως «σκιώδης» εισηγητής εκ μέρους των Ευρωπαίων Αντιφεντεραλιστών επισήμανα ότι σε μια σημαντική φάση για την πορεία της Ελλάδας και των υπολοίπων χωρών του ευρωπαϊκού νότου η ΕΚΤ συνεχίζει να κερδοσκοπεί σε βάρος των λαών της ευρωπαϊκής περιφέρειας στηρίζοντας ταυτόχρονα την τραπεζοκρατία.
Η κερδοσκοπία της ΕΚΤ
Όπως επισημαίνεται χαρακτηριστικά στην πρόταση Ψηφίσματος του Ε.Κ. για την ετήσια έκθεση της ΕΚΤ για το 2013 η δραστηριότητα με τίτλους δημοσίου εξακολουθεί να αποτελεί σημαντική πηγή κέρδους για τις τράπεζες της ζώνης του ευρώ, ενώ από την άλλη η παροχή πιστώσεων στον μη χρηματοπιστωτικό ιδιωτικό τομέα παραμένει υποτονική.
Μάλιστα η ίδια η ΕΚΤ έχει εμπλακεί στο όνομα της δήθεν σωτηρίας των κρατών της ευρωζώνης σε ένα κερδοσκοπικό γαϊτανάκι με τα κρατικά ομόλογα.
Όπως προκύπτει από την ίδια την έκθεση της ΕΚΤ για το 2013 (εκτάσεως 300 σελίδων) κατά το διάστημα Μάιος 2010-Σεπτέμβριος 2012 η ΕΚΤ εφαρμόζοντας το Πρόγραμμα για τις Αγορές Τίτλων (SMP) αγόρασε κρατικά ομόλογα ύψους 219,5 δις ευρώ. Πρόκειται για κρατικούς τίτλους της Ελλάδας, της Ιταλίας, της Πορτογαλίας, της Ισπανίας και της Ιρλανδίας.
Είναι δε γνωστό ότι τους τίτλους αυτούς η ΕΚΤ τους αγόρασε στη δευτερογενή αγορά με σημαντική έκπτωση. Πλην όμως κάθε φορά η ΕΚΤ απαιτεί και επιτυγχάνει την εξόφλησή τους στην ονομαστική τους αξία κερδοσκοπώντας έτσι ασύστολα σε βάρος των ευρωπαϊκών λαών.
Χαρακτηριστική η περίπτωση της πατρίδας μας καθώς η ΕΚΤ αγόρασε κατά τη διάρκεια της κρίσης ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου στη δευτερογενή αγορά με έκπτωση τουλάχιστον 40% καταβάλλοντας 35 δις ευρώ πλην όμως απαιτεί να εξοφληθεί στην ονομαστική αξία των ομολόγων αυτών που ανέρχονται σε 57 δις ευρώ, δηλαδή η ΕΚΤ θέλει να βγάλει κέρδος 22 δις ευρώ στο διάστημα 2012-2020.
Μάλιστα τα ως άνω ομόλογα της ΕΚΤ εξαιρέθηκαν από το PSI.
Ειδικότερα για το 2013 η συντριπτική πλειοψηφία των κερδών που αποκόμισε η ΕΚΤ προέρχονται από έσοδα-τόκους των ως άνω κρατικών ομολόγων. Έτσι από τα 1,44 δις ευρώ συνολικά κέρδη της ΕΚΤ τα 961,9 εκατ. ευρώ προήλθαν από τους τόκους των κρατικών ομολόγων της ευρωπαϊκής περιφέρειας, εκ των οποίων 437 εκατ. ευρώ είναι κέρδη από τα ελληνικά ομόλογα.
Μάλιστα η ίδια η ΕΚΤ έχει εμπλακεί στο όνομα της δήθεν σωτηρίας των κρατών της ευρωζώνης σε ένα κερδοσκοπικό γαϊτανάκι με τα κρατικά ομόλογα.
Όπως προκύπτει από την ίδια την έκθεση της ΕΚΤ για το 2013 (εκτάσεως 300 σελίδων) κατά το διάστημα Μάιος 2010-Σεπτέμβριος 2012 η ΕΚΤ εφαρμόζοντας το Πρόγραμμα για τις Αγορές Τίτλων (SMP) αγόρασε κρατικά ομόλογα ύψους 219,5 δις ευρώ. Πρόκειται για κρατικούς τίτλους της Ελλάδας, της Ιταλίας, της Πορτογαλίας, της Ισπανίας και της Ιρλανδίας.
Είναι δε γνωστό ότι τους τίτλους αυτούς η ΕΚΤ τους αγόρασε στη δευτερογενή αγορά με σημαντική έκπτωση. Πλην όμως κάθε φορά η ΕΚΤ απαιτεί και επιτυγχάνει την εξόφλησή τους στην ονομαστική τους αξία κερδοσκοπώντας έτσι ασύστολα σε βάρος των ευρωπαϊκών λαών.
Χαρακτηριστική η περίπτωση της πατρίδας μας καθώς η ΕΚΤ αγόρασε κατά τη διάρκεια της κρίσης ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου στη δευτερογενή αγορά με έκπτωση τουλάχιστον 40% καταβάλλοντας 35 δις ευρώ πλην όμως απαιτεί να εξοφληθεί στην ονομαστική αξία των ομολόγων αυτών που ανέρχονται σε 57 δις ευρώ, δηλαδή η ΕΚΤ θέλει να βγάλει κέρδος 22 δις ευρώ στο διάστημα 2012-2020.
Μάλιστα τα ως άνω ομόλογα της ΕΚΤ εξαιρέθηκαν από το PSI.
Ειδικότερα για το 2013 η συντριπτική πλειοψηφία των κερδών που αποκόμισε η ΕΚΤ προέρχονται από έσοδα-τόκους των ως άνω κρατικών ομολόγων. Έτσι από τα 1,44 δις ευρώ συνολικά κέρδη της ΕΚΤ τα 961,9 εκατ. ευρώ προήλθαν από τους τόκους των κρατικών ομολόγων της ευρωπαϊκής περιφέρειας, εκ των οποίων 437 εκατ. ευρώ είναι κέρδη από τα ελληνικά ομόλογα.
Τα λεφτά πήγαν μόνο στις τράπεζες
Παρότι η ΕΚΤ και τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. διέθεσαν 1,6 τρις. ευρώ για τη διάσωση των τραπεζών τα κεφάλαια αυτά δεν επενδύθηκαν στην πραγματική οικονομία, καθώς το τελικό αποτέλεσμα ήταν η κοινωνικοποίηση των ζημιών των τραπεζών, η διάσωση των ολιγαρχών και των μεγαλομετόχων των τραπεζών, η βίαιη δημοσιονομική προσαρμογή και ο αποπληθωρισμός και η έκρηξη της ανεργίας και της φτώχειας.
Είναι δε χαρακτηριστικό ότι το επίπεδο των δημοσίων και ιδιωτικών επενδύσεων στη ζώνη του ευρώ έχει παραμείνει στάσιμο σε επίπεδα σημαντικά χαμηλότερα από εκείνα που είχαν σημειωθεί πριν από την αρχή της κρίσης. Μάλιστα οι πιστώσεις προς τον ιδιωτικό τομέα σημείωσαν περαιτέρω μείωση από το ήδη αρνητικό επίπεδο, με ετήσιο ποσοστό μεταβολής -2,4% τον Δεκέμβριο του 2013, σε σύγκριση με -0,2% τον Δεκέμβριο του 2012.
Στην ως άνω πρόταση Ψηφίσματος του Ε.Κ. υπογραμμίζεται ότι η έλλειψη πιστώσεων που επηρεάζει ειδικά τις Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις (ΜμΕ) σε ορισμένα κράτη μέλη αποτελεί ένα από τα κύρια προβλήματα που καθυστερούν την οικονομική ανάκαμψη. Τονίζεται παράλληλα πως προκαλεί ανησυχία ο σημαντικός κατακερματισμός των όρων δανεισμού για τις ΜμΕ στις χώρες της ζώνης του ευρώ, καθώς και το υφιστάμενο χάσμα μεταξύ των ποσοστών χρηματοδότησης που παρέχονται αφενός στις ΜμΕ και αφετέρου σε μεγαλύτερες εταιρείες. Επιπλέον επισημαίνεται ότι αυτά τα μακροχρόνια προβλήματα δεν αντιμετωπίζονται κατάλληλα με τα μέτρα που ανακοίνωσε πρόσφατα η ΕΚΤ για την ενίσχυση των τραπεζικών χορηγήσεων και για το λόγο αυτό η ΕΚΤ θα πρέπει να εξετάσει το ενδεχόμενο δρομολόγησης ειδικού προγράμματος για την υποστήριξη της πρόσβασης των ΜμΕ σε πιστώσεις.
Αξίζει να αναφέρουμε ότι σύμφωνα με τα στοιχεία της Έκθεσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με τις επιδόσεις των ΜμΕ στις οικονομίες της Ε.Ε. για το 2013, που παρουσιάστηκαν στη Νάπολη της Ιταλίας, οι προοπτικές για τις ΜμΕ στην Ευρώπη καταγράφονται ως αρκετά ασταθείς.
Στο πλαίσιο της μελέτης αυτής, η Ελλάδα παρουσίασε επιδείνωση των δεικτών απασχόλησης (απώλεσε 27% των θέσεων που δημιουργούσαν οι ΜμΕ), του αριθμού των επιχειρήσεων (οι ΜμΕ μειώθηκαν κατά 200.000) και της προστιθέμενης αξίας (η Ελλάδα απώλεσε 33% της προστιθέμενης αξίας που παρήγαγαν οι ΜμΕ).
Στην εν λόγω Έκθεση τονίζεται ότι πρέπει να γίνουν πολιτικές παρεμβάσεις έτσι ώστε να ενισχυθεί η τάση διεθνοποίησης των ΜμΕ, η δυνατότητα συμμετοχής τους σε προγράμματα δημοσίων συμβάσεων, η ανάδειξη της καινοτομίας και η βελτίωση των δεξιοτήτων.
Από όλα τα παραπάνω προκύπτει πέραν πάσης αμφιβολίας η επιτακτική ανάγκη να ενισχυθεί η ρευστότητα και η ΕΚΤ επιτέλους να κόψει χρήμα.
Είναι δε χαρακτηριστικό ότι το επίπεδο των δημοσίων και ιδιωτικών επενδύσεων στη ζώνη του ευρώ έχει παραμείνει στάσιμο σε επίπεδα σημαντικά χαμηλότερα από εκείνα που είχαν σημειωθεί πριν από την αρχή της κρίσης. Μάλιστα οι πιστώσεις προς τον ιδιωτικό τομέα σημείωσαν περαιτέρω μείωση από το ήδη αρνητικό επίπεδο, με ετήσιο ποσοστό μεταβολής -2,4% τον Δεκέμβριο του 2013, σε σύγκριση με -0,2% τον Δεκέμβριο του 2012.
Στην ως άνω πρόταση Ψηφίσματος του Ε.Κ. υπογραμμίζεται ότι η έλλειψη πιστώσεων που επηρεάζει ειδικά τις Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις (ΜμΕ) σε ορισμένα κράτη μέλη αποτελεί ένα από τα κύρια προβλήματα που καθυστερούν την οικονομική ανάκαμψη. Τονίζεται παράλληλα πως προκαλεί ανησυχία ο σημαντικός κατακερματισμός των όρων δανεισμού για τις ΜμΕ στις χώρες της ζώνης του ευρώ, καθώς και το υφιστάμενο χάσμα μεταξύ των ποσοστών χρηματοδότησης που παρέχονται αφενός στις ΜμΕ και αφετέρου σε μεγαλύτερες εταιρείες. Επιπλέον επισημαίνεται ότι αυτά τα μακροχρόνια προβλήματα δεν αντιμετωπίζονται κατάλληλα με τα μέτρα που ανακοίνωσε πρόσφατα η ΕΚΤ για την ενίσχυση των τραπεζικών χορηγήσεων και για το λόγο αυτό η ΕΚΤ θα πρέπει να εξετάσει το ενδεχόμενο δρομολόγησης ειδικού προγράμματος για την υποστήριξη της πρόσβασης των ΜμΕ σε πιστώσεις.
Αξίζει να αναφέρουμε ότι σύμφωνα με τα στοιχεία της Έκθεσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με τις επιδόσεις των ΜμΕ στις οικονομίες της Ε.Ε. για το 2013, που παρουσιάστηκαν στη Νάπολη της Ιταλίας, οι προοπτικές για τις ΜμΕ στην Ευρώπη καταγράφονται ως αρκετά ασταθείς.
Στο πλαίσιο της μελέτης αυτής, η Ελλάδα παρουσίασε επιδείνωση των δεικτών απασχόλησης (απώλεσε 27% των θέσεων που δημιουργούσαν οι ΜμΕ), του αριθμού των επιχειρήσεων (οι ΜμΕ μειώθηκαν κατά 200.000) και της προστιθέμενης αξίας (η Ελλάδα απώλεσε 33% της προστιθέμενης αξίας που παρήγαγαν οι ΜμΕ).
Στην εν λόγω Έκθεση τονίζεται ότι πρέπει να γίνουν πολιτικές παρεμβάσεις έτσι ώστε να ενισχυθεί η τάση διεθνοποίησης των ΜμΕ, η δυνατότητα συμμετοχής τους σε προγράμματα δημοσίων συμβάσεων, η ανάδειξη της καινοτομίας και η βελτίωση των δεξιοτήτων.
Από όλα τα παραπάνω προκύπτει πέραν πάσης αμφιβολίας η επιτακτική ανάγκη να ενισχυθεί η ρευστότητα και η ΕΚΤ επιτέλους να κόψει χρήμα.
Στρατιές φτωχών και ανέργων
Έτσι η λειτουργία του καπιταλισμού-καζίνο και οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές της μερκελικής λιτότητας και της βίαιης δημοσιονομικής προσαρμογής που εφαρμόζει η Ευρωπαϊκή Ένωση και η ΕΚΤ έχουν οδηγήσει εκατομμύρια Ευρωπαίους πολίτες στην ανεργία.
Σύμφωνα με την ως άνω πρόταση Ψηφίσματος του Ε.Κ. υπάρχουν σημαντικές αποκλίσεις μεταξύ των κρατών μελών, με τα ποσοστά ανεργίας να κυμαίνονται από 5% έως 26%.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τη Eurostat, η ανεργία στην Ευρωζώνη τον Σεπτέμβριο του 2014 διαμορφώθηκε στο 11,5%, ενώ στην Ε.Ε. των 28 το ποσοστό της ανεργίας καταγράφεται στο 10,1%.
Στην Ελλάδα συγκεκριμένα, η κατάσταση είναι εφιαλτική. Με 26,4% (στοιχεία Ιουλίου) η πατρίδα μας βρίσκεται στην πρώτη θέση, με δεύτερη την Ισπανία με 24%.
Όσον αφορά, δε, την ανεργία στους νέους, η πραγματικότητα είναι σκληρή. Πάνω από 5 εκατομμύρια νέοι έχουν οδηγηθεί στην ανεργία και την κοινωνική περιθωριοποίηση πανευρωπαϊκά, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό στην Ελλάδα βρίσκεται στο 50,7%, πίσω από την Ισπανία, που βρίσκεται στην πρώτη θέση με 53,7%.
Ενδεικτικό των μεγάλων αποκλίσεων μεταξύ των κρατών μελών είναι το γεγονός ότι στους νέους, τα ποσοστά της ανεργίας είναι μόλις 7,6% στη Γερμανία, 9,1% στην Αυστρία και 9,8% στην Ολλανδία.
Αλλά και όσον αφορά την αγορά εργασίας, επικρατούν συνθήκες εργασιακής ζούγκλας ενώ η λογική της «κινεζοποίησης» των μισθών είναι κυρίαρχη.
Μέσα σ’ αυτό το περιβάλλον, το ποσό των 6 δις ευρώ που θα διατεθεί πανευρωπαϊκά, στο πλαίσιο του Προγράμματος για την ανάπτυξη της Ευρωπαϊκής Πρωτοβουλίας για τη Νεολαία, είναι ψίχουλα.
Τέλος στην πατρίδα μας η ανθρωπιστική κρίση εντείνεται καθημερινά λόγω των καταστροφικών συνεπειών των μνημονίων. Έτσι ενώ η Ελλάδα έλαβε 214 δις ευρώ ως δάνεια από την Ε.Ε. και το Δ.Ν.Τ. στη μνημονιακή εποχή, τελικά κατέληξε να έχει σήμερα 1,5 εκατομμύριο ανέργους και εκατομμύρια φτωχούς αφού σύμφωνα και με την Έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής, 2,5 εκατομμύρια συμπολίτες μας βρίσκονται κάτω από το όριο της φτώχειας ενώ άλλα 3,8 εκατομμύρια βρίσκονται σε κίνδυνο φτώχειας λόγω υλικών στερήσεων και ανεργίας.
Ο μύθος του success story που καλλιεργήθηκε από τη συγκυβέρνηση έχει πλέον καταρρεύσει πλήρως.
Σύμφωνα με την ως άνω πρόταση Ψηφίσματος του Ε.Κ. υπάρχουν σημαντικές αποκλίσεις μεταξύ των κρατών μελών, με τα ποσοστά ανεργίας να κυμαίνονται από 5% έως 26%.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τη Eurostat, η ανεργία στην Ευρωζώνη τον Σεπτέμβριο του 2014 διαμορφώθηκε στο 11,5%, ενώ στην Ε.Ε. των 28 το ποσοστό της ανεργίας καταγράφεται στο 10,1%.
Στην Ελλάδα συγκεκριμένα, η κατάσταση είναι εφιαλτική. Με 26,4% (στοιχεία Ιουλίου) η πατρίδα μας βρίσκεται στην πρώτη θέση, με δεύτερη την Ισπανία με 24%.
Όσον αφορά, δε, την ανεργία στους νέους, η πραγματικότητα είναι σκληρή. Πάνω από 5 εκατομμύρια νέοι έχουν οδηγηθεί στην ανεργία και την κοινωνική περιθωριοποίηση πανευρωπαϊκά, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό στην Ελλάδα βρίσκεται στο 50,7%, πίσω από την Ισπανία, που βρίσκεται στην πρώτη θέση με 53,7%.
Ενδεικτικό των μεγάλων αποκλίσεων μεταξύ των κρατών μελών είναι το γεγονός ότι στους νέους, τα ποσοστά της ανεργίας είναι μόλις 7,6% στη Γερμανία, 9,1% στην Αυστρία και 9,8% στην Ολλανδία.
Αλλά και όσον αφορά την αγορά εργασίας, επικρατούν συνθήκες εργασιακής ζούγκλας ενώ η λογική της «κινεζοποίησης» των μισθών είναι κυρίαρχη.
Μέσα σ’ αυτό το περιβάλλον, το ποσό των 6 δις ευρώ που θα διατεθεί πανευρωπαϊκά, στο πλαίσιο του Προγράμματος για την ανάπτυξη της Ευρωπαϊκής Πρωτοβουλίας για τη Νεολαία, είναι ψίχουλα.
Τέλος στην πατρίδα μας η ανθρωπιστική κρίση εντείνεται καθημερινά λόγω των καταστροφικών συνεπειών των μνημονίων. Έτσι ενώ η Ελλάδα έλαβε 214 δις ευρώ ως δάνεια από την Ε.Ε. και το Δ.Ν.Τ. στη μνημονιακή εποχή, τελικά κατέληξε να έχει σήμερα 1,5 εκατομμύριο ανέργους και εκατομμύρια φτωχούς αφού σύμφωνα και με την Έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής, 2,5 εκατομμύρια συμπολίτες μας βρίσκονται κάτω από το όριο της φτώχειας ενώ άλλα 3,8 εκατομμύρια βρίσκονται σε κίνδυνο φτώχειας λόγω υλικών στερήσεων και ανεργίας.
Ο μύθος του success story που καλλιεργήθηκε από τη συγκυβέρνηση έχει πλέον καταρρεύσει πλήρως.
